بررسی اثر اندرکنش تونل-سازه بر نشست ساختمان‌های سطحی به روش عددی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزادی واحد علوم تحقیقات

2 پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

چکیده

امروزه با توجه به توسعه‌ی محیط‌های شهری و افزایش روزافزون جمعیت و مشکلات ترافیکی شهرهای بزرگ، همواره ساخت فضاهای زیرزمینی به‌عنوان یک راهکار مدنظر می‌باشد. ساخت این گونه سازه‌ها در محیط شهری و با وجود ساختمان‌های مسکونی بلند مرتبه، مستلزم تحلیل‌های دقیق اندرکنشی خاک و سازه خواهد بود. تحقیقات قبلی محققان بیانگر تفاوت نتایج ناشی از تحلیل‌های روش‌های حل بسته و روش‌های عددی اندرکنشی می‌باشد. در این تحقیق تونل نیایش-صدر در شمال تهران به دهانه‌ی حفاری حدود 14 متر که به روش حفاری مرحله‌ای درحال حفاری و ساخت می‌باشد مورد بررسی قرار گرفته است. تونل مورد بررسی در مناطقی از شهر، از مجاورت سازه‌های سطحی بلند عبور می‌کند که روش حفاری انتخابی باعث ایجاد تغییرمکان در این سازه‌های سطحی خواهد شد. در بررسی حاضر به روش عددی و با استفاده از نرم‌افزار اجزای محدود PLAXIS 2D، به بررسی اثر اندرکنش تونل و سازه‌ی سطحی پرداخته شده است و عوامل مؤثر بر این اندرکنش نظیر وزن سازه‌ی سطحی، سختی فونداسیون مورد بررسی دقیق‌تر قرار گرفته است. در روش عددی استفاده‌شده، از مدل رفتاری موهر-کولمب برای خاک و مدل ارتجاعی خطی برای مصالح بتن تونل و سازه استفاده گردیده است. نتایج نشان دهنده‌ی افزایش نشست‌ها تا حدود 15% با در نظر گرفتن این عوامل می باشد. با توجه به تنوع سازه‌ها از نظر نوع، موقعیت قرارگیری و نیز فاصله‌ی عمودی آن‌ها با تونل، امکان اختصاص یک مدل خاص برای کل سازه‌های موجود در مسیر وجود ندارد. هم‌چنین معیارهای ارزیابی رفتار سازه‌های سطحی در برابر نشست‌های ناشی از تونل‌سازی نیز تنوع زیادی داشته است که نتایح یکسانی نیز از این روش‌ها به‌دست نمی‌آید. در این تحقیق ضمن ارائه‌ی یک راهکار مناسب برای کنترل رفتار سازه برپایه‌ی نتایج تحلیل، طی یک مطالعه‌ی موردی به بررسی موقعیت قرارگیری سازه‌ها در برابر تونل نیز پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation on Tunnel-Structure Interaction on Settlement of Surface Buildings with Numerical Method

نویسندگان [English]

  • vahab bsharat 1
  • mohamad Davoodi 2
  • mohamad kazem jafari 2
1
2
چکیده [English]

The construction of underground tunnel plays a more and more important role in the development of big cities. One of the most important problems caused by the construction of the tunnel is that underground excavation will cause large settlement of the ground and buildings. Previous studied showed the difference between numerical and experimental results. In this study the case study of Niyayesh-Sadr tunnel is selected and the conditions of this project were applied. This tunnel is located at north of Tehran with a span of 14 meters which constructing with the multi drift method. During construction, this tunnel should pass near some buildings near Mahyar Street then the settlement of surface should be considered. Numerical methods in this study was performed with the finite element code with PLAXIS 2D and the effect of tunnel-adjacent interaction is investigated. In addition the effect of foundation stiffness and weight of the structure is considered in these analyses and the results are compared to the emphasis on tunnel surface structure interaction. Results show that the settlements of foundation are increased 15% due to interaction analysis respect to green field one. Varieties of structures along the tunnel in surface, different overburden depth of the tunnel and also location of building respect to the axis of the tunnel need several numerical models in one project. In this study, one simple approach is suggested to control structures against settlement and prevent using several models.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tunnel
  • Multi Drift Method
  • Interaction
  • Surface Structure
  • Finite Element
  • Settlement
1. Peck, R., "Deep Excavation and tunneling in soft ground", state of art., 7th ICSMFE, pp. 226-290, (1996).
2. Mair, R., Taylor, R., Burland, J., "prediction of ground movments and assessment of risk of building damage due to board tunneling", Geotecnical aspects of underground construction in soft ground, Balkema, Rotterdam, pp. 713-718, (1996).
3. Mair, R., Taylor, R., O Reilly, M., "Subsurface settlement above tunnels in clay", J. Geotechnical, 43: 315-320, (1996).
4. Attewell, P.B., Yeates, J., Selby, A.R.,"Soil Movements Induced by Tunnelling and Their Effects on Pipelines and Structures", Blackie and Son Ltd., London. (1986).
5. Attewell, P.B., Woodman, J.P., "Predicting the dynamics of ground settlement and its derivatives caused by tunneling in soil", J. Ground Engineering. 15 (8), 36. (1982)
6. Burland, J.B., Wroth, C.P., "Settlement of Building and Associated Damage. Settlement of Structures", BGS Conf., Cambridge, pp. 611–651, (1974).
7. Boscardin, M.D., Cording, E.J., :"Building response to excavation induced settlement", J. of Geotechnical Engineering, ASCE 115 (1), 1–21, (1989).
8. Burd, H.J., Houlsby, G.T., Augarde, C.E., Liu, G., "Modeling tunneling-induced settlement of masonry building", Proceeding of the Institution of Civil Engineers and Geotechnical Engineering, 143, 17–29, (2000).
9. Potts, D.M., Addenbrooke, T.I., "A structure’s influence on tunnelling induced ground movements", Proc. Inst. Civ. Eng. Geotech. Eng. 125 (2), pp. 109–125, (1997).
10. Mroueh, H., Shahrour, I., "Three-dimensional finite element analysis of the interaction between tunneling and pile foundations". Int. J. Numer. Anal. Meth. Geomech, 26, pp. 217–230, (2002).
11. Keshuna, M., Lieyun, D., "Finite element analysis of tunnel–soil–building interaction using displacement controlled model", 7th WSEAS Int. Conf. on APPLIED COMPUTER & APPLIED COMPUTATIONAL SCIENCE (ACACOS '08), Hangzhou, China, (2008).
12. Klar, M., Elkayam, I., "Direct and relaxation methods for soil-structure interaction due to tunneling", Zhejiang Univ-Sci A (Appl Phys & Eng), 11(1), pp. 9-17, (2010).
13. سازمان مشاور شهرداری تهران، گزارش مطالعات فاز یک سازه‌ی پروژه‌ی تونل نیایش- صدر ، (1389).
14. سازمان مشاور شهرداری تهران، گزارش مطالعات فاز یک ژئوتکنیک تونل نیایش- صدر، (1389).
15. Panet, M., Guellec, P. "Contribution à l' etude du soutènemant derrière le front de taille". Proc. 3rd cong. Int. Soc. Rock mechanics. Vol 2 , part B, denver. (1974).
16. Federal Highway Administration, "FHWA Technical Manual for Design and Construction of Road Tunnels- Civil Elelemts", Office of Technology Applications, Publication No. FHWA-NHI-09-010. (2009).
CAPTCHA Image